Peru’nun kuzey kıyılarındaki zengin mezarlar içeren piramidin rölyefleri, insanların kelle uçurucu bir tanrıya kurban edilişinin kanlı öykülerini anlatıyor.
Ölümden Hemen Önce
Moche tutsaklarının ölmeden önce gördüğü son sahnelerden biri, olasılıkla, Huaca Cao Viejo’nun incelikli sanatı idi. Halatla boyunlarından birbirlerine bağlı bir halde tören alanına götürülmüşler ve tarihin en korkunç kurban etme ritüellerinden birine tanıklık etmişlerdi. Bir Moche rahip tutsakların boğazlarını keserken, bu manzara karşısında bakışlarını kaçırmayan ya da bayılmadan ayakta kalabilenler, bir rahibenin altın bir kadehi rahibin içmesi için kanla doldurduğunu görmüştü.
Uzmanlar bu ritüellerle ilgili bilgileri, Huaca Cao Viejo’daki tören alanının duvarlarında keşfedilen ve çıplak tutsakları konu alan bu friz benzeri buluntuları inceleyerek bir araya getiriyor. Kurbanların –frizlerde kullanılan ve tören alanının altına gömülen– kemikleri üzerinde yapılan incelemeler, dehşet verici idamlar öncesinde yoğun işkencelerin yaşandığına işaret ediyor. Halen üzerinde tartışılan konu ise şu: Bu tutsaklar bölgenin yerlisi miydi yoksa savaşta ele geçen yabancılar mı?
blank
Dile Gelen Duvarlar
Segundo Losada adlı koruma uzmanının titiz elleri, eski bir savaş sahnesinin renk tonlarının yeniden ortaya çıkmasını sağlıyor. Bu duvar resmi El Brujo olarak bilinen 1900 yıllık ören yapı topluluğunda bulunan Huaca Cao Viejo adlı piramidin duvarlarını süslüyor. Bu canlı dinsel merkez İS 100-800 arasında Peru’nun kuzey kıyı şeridine egemen olan Moche halkı tarafından inşa edilmişti. El Brujo’da ayinler yapılıyor, seçkin insanların cesetleri gömülüyor ve tüyler ürpertici insan kurban etme törenleri yerine getiriliyordu. Arkeologlar burada örneğin 120 kilometre kuzeydeki Sipán adlı Moche alanında yer alanlar kadar zengin mezarlar bulamadılar. Ama görece az bilinen bu halka ışık tutacak gösterişli duvar resimleri, frizler ve rölyefler ortaya çıkardılar.
blank
Saklı Kimlik
Bir kral mı, bir savaşçı mı, bir tanrı mı, yoksa bir gezegen mi? Uzmanlar El Brujo’nun en büyük piramidi Huaca Cao Viejo’daki gösterişli duvar resimlerinde defalarca rastlanan ve başında beş uçlu taca benzer bir şey taşıyan bu figürün anlamını hâlâ çözmeye çalışıyor. Perulu arkeolog Régulo Franco bu figürün Peru gecelerinde kimi zaman gökteki en parlak cisim olan Venüs gezegenini temsil ettiği kuramını ileri sürüyor. Ona göre, Moche rahipleri bu duvar resmini yıldızların ve gezegenlerin konumuna dayanarak ayinlerin ne zaman düzenleneceğini bildiren bir tören takvimi olarak kullanmış olabilir.
blank
Tutsaklar Geçidi
Huaca Cao Viejo’nun tören alanındaki bir duvarda, boyunlarına ipler bağlanmış halde zorlukla yürüyen çıplak erkeklerin kilde donup kalmış olan ve insanda dehşet duygusu uyandıran gerçek yaşamdaki boyutlara uygun görüntüsü… Uzmanların Moche seramiklerinde benzer tasvirleri bulmalarına karşın, bu tutsakların yöre sakinleri arasından mı, yoksa savaş tutsakları arasından mı seçilmiş olduğu bilinmiyor. İşkence izleri taşıyan ve orada yaşanmış korkunç olayların ipuçlarını veren insan kemiklerinin bu frizin içine konduğu saptandı.
blank